Polityki migracyjne we współczesnej Europie – konferencja naukowa
Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW zaprasza na konferencję
POLITYKI MIGRACYJNE WE WSPÓŁCZESNEJ EUROPIE
która będzie miała miejsce 30 października 2017 r. w sali 1.007, ul. Dobra 55, Warszawa.
Tłumaczenie symultaniczne francusko-polskie.
Prosimy o potwierdzenie uczestnictwa: media.okf@uw.edu.pl
Celem konferencji naukowej Polityki migracyjne we współczesnej Europie jest promocja perspektywy właściwej dla polityki społecznej w badaniach nad migracjami międzynarodowymi. Projekt ten ma wiele źródeł, jednym z nich jest analiza obecnej sytuacji społeczno-politycznej w Europie. Fale migracyjne wzbudzają bowiem rosnący niepokój – duża część społeczeństwa ma poczucie dezorganizacji Europy i jej narodów. Nadszedł czas na refleksję nad obecnymi politykami migracyjnymi, nad ich ograniczeniami i nad niebezpieczeństwami z nimi związanymi.
Według dr. hab. Macieja Duszczyka, polityka migracyjna to „katalog instrumentów prowadzonych i kreowanych przez państwo lub jego części składowe, obejmujący zarówno bierne, jak i aktywne formy zarządzania imigracją i emigracją”. Badania odpowiadające tej definicji, wciąż mało popularne w Polsce, powinny zakładać perspektywę analityczną i historyczną. W świecie, w którym mobilność jest łatwa, zarządzanie migracjami staje się skomplikowane, jak zauważa HervéLe Bras. Koncentrować będziemy się przede wszystkim na tej części polityki migracyjnej, która obejmuje następujące obszary: politykę w zakresie wjazdu i pobytu cudzoziemców (1); politykę zachęcania/zniechęcania określonych kategorii cudzoziemców do przyjazdu do danego kraju, w tym w celu wykonywania zatrudnienia (2); oraz politykę integracyjną (3).
Zarządzanie migracjami ma charakter polityczny, w rozumieniu zarówno procesów globalizacji, jak i rachunku indywidualnego. Zostało jednak udowodnione, że polityki migracyjne są faktycznie skuteczne. Prof. Aristide Zolberg był przekonany, że polityka migracyjna jest jednym z najważniejszych czynników oddziałujących na procesy migracyjne. Obecnie procesy migracyjne są coraz częściej analizowane z punktu widzenia roli państwa narodowego, wspólnoty politycznej, instytucji, grup interesów czy też władzy. Jak podkreśla dr hab. Paweł Kaczmarczyk, migracje, będące jedną z form mobilności przestrzennej, są jednym z istotnych wymiarów współczesności. Dr Catherine Withol de Wenden zauważyła, że problemy migracji i globalizacji są zjawiskami o charakterze politycznym, ekonomicznym, społecznym i kulturowym, które prowadzą do przekształceń państw narodowych oraz do narodzin zróżnicowanych sieci o zasięgu transnarodowym i transkontynentalnym, ale także regionalnych i lokalnych. Z kolei prof. Marek Okólski pisał: „W tle globalnych migracji pozostają fundamentalne przesłanki wszelkich przepływów ludności – gra interesów oraz bilans kosztów i korzyści. Aktorami tej gry są nie tylko sami migranci, ale też zatrudniające ich firmy, organizacje zajmujące się ich losem oraz państwa. Najłatwiej dostrzegalnym przejawem jest zaś polityka migracyjna i próby zarządzania migracjami w skali międzynarodowej i ponadnarodowej”. W obliczu tych zjawisk, instytucje państwowe pełnią rolę regulującą.
Program konferencji, prezentujący przekrój nauk społeczno-politycznych, odzwierciedla podejście interdyscyplinarne. Sesja pierwsza poświęcona będzie zatem politykom migracyjnym w ujęciu historycznym, w odniesieniu do bieżących wydarzeń. Jak wskazała Catherine Gousseff, polityki migracyjne w przeszłości były także narzędziem totalitaryzmów – warto przyjrzeć się bliżej również temu zagadnieniu. Sesja druga konferencji poświęcona zostanie współczesnym wyzwaniom polityk migracyjnych państw europejskich, a sesja trzecia – wyzwaniom polityki migracyjnej Unii Europejskiej jako ponadpaństwowego podmiotu politycznego. Ostatnia sesja konferencji koncentrować się będzie wokół zagadnień związanych z rolą aktorów poza- i transpaństwowych (m.in. organizacji społeczeństwa obywatelskiego i biznesu) w inicjalizacji, konceptualizacji, implementacji i ewaluacji narodowych i ponadnarodowych polityk migracyjnych.
PROGRAM
9.15–9.45 Otwarcie konferencji
Pierre Lévy, Ambasador Francji w Polsce
Maciej Duszczyk, Prorektor ds. naukowych Uniwersytetu Warszawskiego
9.45–10.45 Wprowadzenie
Moderacja : Nicolas Maslowski
Maciej Duszczyk, Prorektor ds. naukowych Uniwersytetu Warszawskiego
Wyzwania migracyjne przed którymi stoimy – Polska, Europa, świat
Catherine Wihtol de Wenden, Institut d’Etudes Politiques w Paryżu
Wizja przyszłości polityk migracyjnych w Europie
10.45–12.15 Polityki migracyjne w Europie w perspektywie historycznej
Moderacja : Maciej Duszczyk
Catherine Gousseff, Dyrektor Centre Marc Bloch
Polska migruje: doświadzczenie charakterystyczne dla Europy Środkowej XX wieku?
Jacek Tebinka, Uniwersytet Gdański
Polacy w brytyjskiej polityce imigracyjnej. Od II wojny światowej do członkostwa Polski w Unii Europejskiej
Philippe Rygiel, École Normale Supérieure w Lyonie
Państwa i migranci w Europie przed 1945 rokiem
12.15–12.30 Przerwa kawowa
12.30–13.30 Polityki migracyjne państw europejskich wobec wyzwań współczesności
Moderacja : Paweł Kaczmarczyk
Hervé Le Bras, ProfesorÉcole des hautes études en sciences sociales
Imigracja i populizm
Magdalena Lesińska, Uniwersytet Warszawski
Polityczna rola diaspory: czy emigranci mogą mieć wpływ na politykę państwa pochodzenia?
13.30–14.30 Obiad
14.30–16.30Polityka migracyjna Unii Europejskiej wobec wyzwań współczesności
Moderacja : Catherine Wihtol de Wenden
Fabrice Leggeri, Dyrektor Frontex
Strefa Schengen wobec wyzwań migracyjnych i bezpieczeństwa: jakie odpowiedzi?
Paweł Kaczmarczyk, Dyrektor Ośrodka Badań nad Migracjami UW
Migracje a rynek pracy – polityki migracyjne a rzeczywistość migracyjna UE
Marta Pachocka, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Wpływ kryzysów migracyjnego i uchodźczego w Europie 2014+ na reformę polityki UE w dziedzinie migracji, azylu i zarządzania granicami
Agnieszka Kulesa, Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW
Serce czy rozum? O przyczynach zaangażowania Polski w zewnętrzną politykę migracyjną Unii Europejskiej
16.30–16.45Przerwa kawowa
16.45–17.45Rola aktorów poza- i transpaństwowych w reżimach migracyjnych
Moderacja : Catherine Gousseff
Aurélie Ponthieu, Specjalista ds. migracji przymusowych, Lekarze Bez Granic
Wpływ mieszanych przepływów migracyjnych na politykę przyjmowania migrantów i kontroli granic: praktyka Lekarzy bez Granic
Dorota Heidrich i Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz, Instytut Stosunków Międzynarodowych UW
Schematy działania aktorów transnarodowych w dziedzinie polityk migracyjnych w sytuacji kryzysów migracyjnych na przykładzie aktywności Amnesty International
17.45–18.30 Podsumowanie i zakończenie konferencji
Nicolas Maslowski, Dyrektor Ośrodka Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW
