Akademickie spojrzenia: konwersatorium Actualité critique européenne 01/06/2021

Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW oraz Wydział Filozofii UW we współpracy z École Normale Supérieure Paris zapraszają na spotkanie w ramach cyklu Akademickie spojrzenia: konwersatorium Actualité critique européenne.

 

Zaufanie a pandemia – jak Polska i Polacy przechodzą kolejne fazy pandemii?

 

prof. Anna Pacześniak (Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego)

Komentarz: dr Alicja Jaworska (OKFiSF UW)

Prowadzenie: dr Kinga Torbicka (OKFiSF UW)

 

01.06.2021 wtorek

godz. 16.45 – 18.15

 

Spotkanie, w języku polskim, odbędzie się on-line: https://meet.google.com/gtp-kijm-twz

 

To spotkanie odbędzie się w ramach realizacji mini-grantu 4EU+ „L’Europe Centrale face à la pandémie”, kierowanego przez dr Kingę Torbicką (OKFiSF UW).

 

 

Wprowadzenie

Pragniemy Państwu przedstawić po raz kolejny w ramach naszego cyklu interdyscyplinarną perspektywę badań pandemii Covid-19 w Europie Środkowej.

Prezentowane zajęcia dotyczą ujęcia interdyscyplinarnego Covid-19. Odbywają się one   w ramach Mini Grantu 4EU+ zatytułowanego „L’Europe centrale face au Covid” otrzymanego przez Ośrodek Kultury Francuskiej UW w ramach Flagship 2 sojuszu 4EU+ „Europa w zmieniającym się świecie: zrozumienie społeczeństw, gospodarek, kultur i języków”.

Prof. Anna Pacześniak „Zaufanie w dobie epidemii”

O ile zaufanie jest zjawiskiem zakorzenionym w psychologii społecznej, o tyle jego obecność w sferze politycznej jest niezbędna dla funkcjonowania demokracji i rozwoju społecznego (np. Rose 1994; Tilly 2005: 133), umożliwia współpracę między jednostkami, wzmacnia więzi społeczne, wiąże obywateli z określonym systemem społecznym i politycznym. Uważa się, że demokracja jest typem ustroju szczególnie sprzyjającym budowaniu zaufania między państwem a obywatelami, gdyż zaufanie „wynika z demokracji i jednocześnie ją wzmacnia” (Sztompka 2007: 343). Równocześnie demokracja ma wbudowany element zinstytucjonalizowanej nieufności, który materializuje się w postaci różnych mechanizmów kontrolnych: checks and balances, cyklicznych wyborów, stabilności i nadrzędności prawa, wolnych mediów, niezawisłych sądów, czy rzecznika praw obywatelskich. Choć obecność tak wielu zabezpieczeń w systemie sprzyjającym budowaniu zaufania do państwa może wydawać się paradoksem, to jest nim tylko z pozoru, bowiem to właśnie świadomość istnienia mechanizmów kontroli jest fundament funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego opartego na zaufaniu. Trwająca od ponad roku epidemia sprawiła, że wielu z nas straciło poczucie kontroli nad otaczającą rzeczywistością, ale nie wyrzekło się prawa do oceny polityków i państwa w zakresie skuteczności radzenia sobie z długotrwałym zagrożeniem. Ostatnich kilkanaście miesięcy wpłynęło na poziom zaufania do instytucji politycznych i na stosunek  obywateli do państwa. Podczas wykładu i dyskusji warto zastanowić się, jak interpretować zachodzące zmiany, w jakim stopniu są one efektem pandemii, i na ile będą one trwałe na krajobrazu społeczno-politycznego Polski.

Komentarz: Zaufanie a dyskurs medialny

Dr Alicja Jaworska pokaże na ile polski dyskurs medialny odzwierciedla kryzys zaufania społecznego w dobie pandemii. Aby zilustrować tę kwestię zostaną przedstawione fragmenty dyskursu medialnego o różnym zabarwieniu ideologicznym.

 

Nota biograficzna

dr hab. prof. nadzw. UWr Anna Pacześniak

Politolog, doktor habilitowana w dziedzinie nauk społecznych, profesor nadzwyczajny w Katedrze Studiów Europejskich Uniwersytetu Wrocławskiego. Autorka książek i ponad 100 artykułów naukowych m.in. na temat europeizacji partii politycznych, organizacji i życia wewnętrznego polskich partii, europartii, systemu politycznego Unii Europejskiej, funkcjonowania kobiet w polityce. Aktualnie kieruje projektem NCN zatytułowanym „Porażka wyborcza jako katalizator zmian w europejskich partiach politycznych” (2018-2021). Ponadto w latach 2018–2020 była wykonawcą w projekcie NCN pt. „Uwarunkowania stabilności i spójności polskiej reprezentacji w Parlamencie Europejskim”, który realizowany był na Uniwersytecie Opolskim. Tematyka badań: europeizacja partii politycznych w Polsce i innych państwach UE, sektor publiczny w Europie.

dr Alicja Jaworska

Językoznawczyni i tłumaczka, zajmuje się analizą dyskursu. Badaczka Ośrodka Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW. Członkini zespołu Mini Grant 4EU+ „L’Europe centrale face à la pandémie” (2020-2021). W 2020 r. na Wydziale Neofilologii UW obroniła rozprawę doktorską na temat konstrukcji wydarzeń społeczno-politycznych w dziennikach Le Figaro i Le Monde. Redaktor naczelna serii monografii „Pluralités européennes”. Jej zainteresowania badawcze dotyczą przede wszystkim obiegu dyskursów, konstrukcji pamięci w dyskursie, pojęcia wydarzenia medialnego i problematyki fake newsów.