Seminarium Lectures en SHS 17.04.2023
Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich Uniwersytetu Warszawskiego zaprasza na seminarium „Lectures en SHS”, podczas którego będziemy dyskutować w języku polskim o francuskojęzycznych aktualnościach wydawniczych z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych.
SZÓSTE SPOTKANIE
wokół książki Hélène Włodarczyk „Regards sur la littérature polonaise (1939-1989). Entre le marteau de la réalité et l’enclume des rêves”, Sorbonne Université Presses, 2022
prof. Hélène Włodarczyk (Université Paris-Sorbonne)
prof. Tomasz Wójcik (Instytut Literatury Polskiej UW)
Prowadzenie: dr Laurent Tatarenko (OKFiSF UW)
Poniedziałek 17.04.2023, 17.00-18.30
Biblioteka Ośrodka (s. 3.012, ul. Dobra 55, Warszawa)
On-line: rejestracja seminarium.okf@uw.edu.pl
Opis
Książka, której tytuł w tłumaczeniu na język polski brzmi Spojrzenie na literaturę polską okresu 1939-1989 „Pomiędzy młotem rzeczywistości a kowadłem marzeń”, przedstawia nowe spojrzenie na budzący jeszcze sporo polemik dorobek literacki w trudnych czasach okresu okupacji hitlerowskiej i reżimu komunistycznego. Podtytuł tej książki jest cytatem z wiersza Tymoteusz Karpowicz, Wiatr od morza strofa 17, Chicago, 1981.
Prace badawcze poświęcone twórczości literackiej powstałej w tamtych czasach najczęściej przyjmują perspektywę historyczną, w której tematyka utworów jest zestawiana z ówczesnymi wydarzeniami społeczno-politycznymi. Esej sytuuje debatę w sferze uniwersalnych problematyk, przed którymi zwykle staje człowiek w okresach oporu wobec totalitaryzmu. W obliczu kryzysu języka, który prowadzi do absurdu, literatura kwestionuje poprzez ironię i autoironię każdą ledwo sformułowaną prawdę.
Ponadto w twórczości polskich pisarzy, którym przyszło żyć w “innej Europie”, jaka wyłoniła się z konferencji jałtańskiej, autorka dostrzega bierną postawę kontemplacyjną, którą usiłowali zastąpić marksistowskie namaszczenie czynu, czerpiąc przy tym z rozwoju nauki XX wieku wyzwolonej z epistemologii epoki pozytywizmu.
Oprócz światowej sławy autorów w książce prezentowani są po raz pierwszy niektórzy ważni polscy pisarze, którzy są jeszcze mało znani we Francji, a nawet w Polsce. W napisanej po francusku książce autorka starała się także uwzględnić perspektywę porównawczą z literaturą francuską.
Hélène Włodarczyk
Urodzona i wychowana w Paryżu, prof. dr hab. Hélène Włodarczyk jest Francuzką, która swoją karierę naukową poświeciła badaniom polonistycznym. Absolwentka École Normale Supérieure oraz Sorbony, doktor habilitowany w dziedzinie lingwistyki słowiańskiej, była dyrektorką katedry języka polskiego i literatury polskiej na Sorbonie w latach 1983-2006. W latach 1997-1998 była dyrektorką Centre d’Études Slaves (CNRS & Sorbonne). W latach 2000-2014 kierowała Centre de Linguistique Théorique et Appliquée (CELTA) również na Sorbonie. W okresie szczególnie trudnym dla kultury polskiej (1982-83), z mężem Andrzejem Włodarczykiem założyła i redagowała w Paryżu dwujęzyczne polsko-francuskie czasopismo Wieloczas – Le Temps Pluriel poświęcone sztuce i poezji publikujące utwory twórców rozproszonych na całym świecie. Oprócz prac nad literaturą Hélène Włodarczyk zajmowała się również badaniami w dziedzinie lingwistyki, co wpłynęło na jej spojrzenie na utwory literackie. Pozostaje jeszcze wspomnieć, że przetłumaczyła na język francuski dwie powieści Tadeusza Konwickiego („Kompleks polski” i „ Kronika wypadków miłosnych”) oraz wiersze kilku poetów współczesnych.
Tomasz Wójcik
Pracownik Instytutu Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (od 1984 – od 2009 profesor), Zastępca Dyrektora Instytutu Literatury Polskiej (2012-2020), Przewodniczący Rady Instytutu Literatury Polskiej (od 2020), Kierownik Zakładu Literatury XX i XXI wieku (od 2021), sekretarz Międzywydziałowego Zespołu Komparatystyki (2003-2012), stypendysta rządu francuskiego (1991), wykładowca kultury polskiej na Uniwersytecie Stendhala-Grenoble 3 (1993-1996), członek redakcji: rocznika „Essais sur le discours de l’Europe éclatée“ (1999-2004), kwartalnika Uniwersytetu Warszawskiego „Przegląd Humanistyczny“ (od 2007 – od 2010 redaktor naczelny), rocznika „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo“ (od 2021), popularyzator wiedzy o literaturze (około 160 audycji literackich we wszystkich programach Polskiego Radia), zainteresowania naukowe: poezja polska XX wieku, nowoczesna literatura francuska i niemieckojęzyczna w perspektywie porównawczej, ostatnio wydana książka: Strona Europy. Studia o XX-wiecznej literaturze polskiej i europejskiej (2015).
Informujemy, że spotkanie jest rejestrowane. Nagranie będzie wykorzystane w celach naukowych. Udział w spotkaniu jest równoznaczny z wyrażeniem zgody.
