Czwartek z socjologią historyczną 12/05/2022 – Jérôme Heurtaux

Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW, Wydział Socjologii UW oraz Sekcja Socjologii Historycznej Polskiego Towarzystwa Socjologicznego zapraszają na spotkanie z cyklu

 

CZWARTKI Z SOCJOLOGIĄ HISTORYCZNĄ

 

Czwartek 12 maja 2022 r., godz. 17.00

 

Polska 1989. Jak upadł komunizm

 

Jérôme Heurtaux (CEFRES)

 

Komentarz: Paweł Kuczyński (Collegium Civitas)

 

Spotkanie w języku polskim.

 

Spotkanie odbędzie się w formie hybrydowej: w sali (Biblioteka OKFiSF UW, s. 3.012, ul. Dobra 55) i przez Zoom.

Zainteresowanych prosimy o kontakt mailowy z Nicolasem Maslowskim (n.maslowski@uw.edu.pl) lub Jarosławem Kiliasem (jt.kilias@gmail.com).

 

Informujemy, że spotkanie jest rejestrowane. Nagranie będzie wykorzystane w celach naukowych. Udział w spotkaniu jest równoznaczny z wyrażeniem zgody.

 

Więcej informacji: https://www.facebook.com/groups/606811919731350/

 

POLSKA 1989. JAK UPADŁ KOMUNIZM

Upadek komunizmu w 1989 r. zmienił oblicze Polski, Europy i prawdo-podobnie całego świata. Jednak rok 1989 stał się przedmiotem krytycznych reinterpretacji i obiektem kontrowersji politycznych, zwłaszcza w Polsce. Polskie doświadczenie przejścia do demokracji jest dla jednych wzorem pokojowej transformacji, dla innych epizodem, w którym elity opozycji i partii komunistycznej podzieliły się władzą kosztem społeczeństwa. Wykorzystując niepublikowane źródła i korzystając z krytycznej analizy historiografii, Jérôme Heurtaux dystansuje się od tych kontrowersji i proponuje nowe odczytanie doświadczenia przejścia do demokracji. Wybrane, mikrosocjologiczne podejście pozwala mu dowieść dwojakiej tezy. Po pierwsze, upadek komunizmu w Polsce był przede wszystkim paradoksalnym efektem procesu politycznego, którego głównym celem było uratowanie reżimu. Po drugie, decydującą rolę w tym procesie odegrały wybory z czerwca 1989 roku, których rolę narracje o 1989 roku, skupione na pakcie między elitami i zafascynowane Okrągłym Stołem, często bagatelizowały lub zaciemniały. Kampania wyborcza i głosowanie były momentami intensywnej mobilizacji społecznej, która zamanifestowała powrót obywateli do procesu politycznego tak, że „polski rok 1989” można również analizować jako pierwszą „rewolucję wyborczą” w bloku komunistycznym. Polska jest pod tym względem przypadkiem szczególnym – w żadnym innym kraju regionu wybory nie odegrały takiej roli w procesie dekompozycji reżimu. W centrum uwagi zna-lazła się również rola nieprzewidzianych okoliczności i niepewności. Tylko biorąc je pod uwagę, można zrozumieć, w jaki sposób główni aktorzy tamtych czasów sprowokowali – nie przewidując tego – gwałtowny upadek reżimu.

Jérôme Heurtaux jest wykładowcą na Uniwersytecie Paris-Dauphine i dyrektorem Francuskiego Instytut Badań Nauk Humanistycznych i Społecznych (CEFRES) w Pradze. Pracował w Warszawie jako koordynator współpracy z EHESS. Opublikował kilka książek, w tym La démocratie par le droit. Pologne 1989-2016 (2017), Introduction à l’Europe post-communiste (z Frédéricem Zalewskim, 2012). Jego najnowsza książka, Pologne, 1989. Comment le communisme s’est effondré, ukazała się w roku 2019.