Pamięć zbiorowa, pojednanie i stosunki międzynarodowe
Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW oraz Instytut Stosunków Międzynarodowych UW we współpracy z Ambasadą Francji w Polsce zapraszają do udziału w międzynarodowej konferencji “Pamięć zbiorowa, pojednanie i stosunki międzynarodowe”.
Pamięć zbiorowa (Maurice Halbwachs) – przeszłość danej zbiorowości podlegająca reinterpretacji przez pryzmat współczesności – to kluczowy element tożsamości narodowej. Zagadnienie pamięci zbiorowej na poziomie krajowym było w ostatnich latach przedmiotem dogłębnych badań, natomiast jej rola na płaszczyźnie międzynarodowej była często pomijana, choć jest to zagadnienie ze wszech miar aktualne.
Pamięć zbiorowa pozwala zidentyfikować interes narodowy, zwłaszcza „tradycyjne” zagrożenia i najlepiej rokujące sojusze. Często jest również przedmiotem polityki państwowej, zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i zewnętrznym: polityka pamięci może mieć na celu zmianę tożsamości narodowej, wzmocnienie legitymizacji istniejącej władzy i pozbawienie jej politycznych rywali, kształtowanie – w zależności od potrzeb politycznych – narodowych autostereotypów i stereotypów innych. Należy zatem wyraźnie odróżnić historię rozumianą jako dziedzinę nauki od politykę pamięci, będącą instrumentem polityki państwa (Jacques Le Goff), mając na uwadze, że nauczanie historii jest wypadkową zarówno nauki jak i polityki.
Konferencja „Pamięć zbiorowa, pojednanie i stosunki międzynarodowe” organizowana przez Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW ma zadanie przeanalizowanie tych zagadnień przez pryzmat takich pojęć jak pamięć i polityka, konflikty i pojednanie, zbrodnie i polityka pamięci, dawne sentymenty i współczesna rzeczywistość. Dyskusje poświęcone będą przede wszystkim państwom europejskim, takim jak Francja, Niemcy, Polska, Ukraina i Rosja, a także niektórym państwom pozaeuropejskim (Stany Zjednoczone, Turcja, Armenia).
Tłumaczenie polsko-francuskie zapewnione
PROGRAM
9.30 – 9.45 Otwarcie
Nicolas Maslowski, dyrektor Ośrodka Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW
Jakub Zajączkowski, dyrektor Instytutu Stosunków Międzynarodowych UW
9.45 – 11.15 Panel wprowadzający „Pamięć i polityka w stosunkach międzynarodowych”
Barbara Szacka, profesor emeritus, Uniwersytet Warszawski, Pamięć zbiorowa i jej różne warstwy
Aleksander Smolar, Fundacja im. Stefana Batorego, CNRS, Pamięć historyczna i polityka zagraniczna
Nicolas Maslowski, Uniwersytet Warszawski, Rosnąca rola problematyki pamięci w stosunkach międzynarodowych
Moderacja: Myriam Revault d’Allonnes, profesor emeritus, École pratique des hautes études
11.15 – 11.30 przerwa kawowa
11.30 – 13.00 Panel „Konflikty i pojednanie”
Anna Wolff-Powęska, Uniwersytet Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Pamięć jako przestrzeń pojednania w stosunkach polsko-niemieckich
Grzegorz Motyka, Polska Akademia Nauk, Wołyń 43′: polsko-ukraiński konflikt pamięci
SandrineLefranc, CNRS, Międzynarodowe polityki wyjścia z konfliktu
Moderacja: Andrzej Szeptycki, Uniwersytet Warszawski
13.00 – 14.00 obiad
14.00 – 15.30 Panel „Zbrodnie i polityka pamięci”
AnnetteWieviorka, CNRS, W jaki sposób Shoah stała się przedmiotem stosunków międzynarodowych
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, Fundacja im. Stefana Batorego, Polska – Rosja: konflikt historyczny a konflikt pamięci
Ahmed Insel, profesor emeritus, Uniwersytet Galatasaray, Uznanie ludobójstwa Ormian w Turcji: postępy i trudności
Moderacja: Nicolas Maslowski, Uniwersytet Warszawski
15.30 – 15.45 przerwa kawowa
15.45 – 17.15 Panel „Dawne sentymenty i współczesna rzeczywistość
Stanisław Parzymies, profesor emeritus Uniwersytet Warszawski, Zbieżność i rozbieżność interesów Polski i Francji w stosunkach międzynarodowych
CécileVaissié, UniversitéRennes 2, Współczesne konflikty pamięci pomiędzy Federacją Rosyjską a francuskimi potomkami „białej” emigracji
Justyna Zając, Uniwersytet Warszawski, W cieniu Kościuszki i Pułaskiego. Wpływ historii na współczesne relacje polsko-amerykańskie
Moderacja: Damien Thiriet, Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW
17.15 – 17.30 Podsumowanie
Andrzej Szeptycki, Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW, Instytut Stosunków Międzynarodowych UW
Fot. Andrzej Szeptycki